Οι στατίνες είναι συνταγογραφούμενα φάρμακα που μειώνουν τη χοληστερόλη και αποτρέπουν τις καρδιαγγειακές παθήσεις.
Οι στατίνες αποτελούν συχνά την πρώτη γραμμή θεραπείας μετά τις αλλαγές στον τρόπο ζωής. Μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, εμφράγματος και ακόμη και θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο κατά 25% ή περισσότερο.
Εάν έχετε ήδη βιώσει ένα καρδιαγγειακό επεισόδιο, οι στατίνες αποτελούν τη βάση της μακροχρόνιας προληπτικής θεραπείας, για να μειώσετε την πιθανότητα να συμβεί ξανά.
Αν και οι στατίνες ωφελούν όσους διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο, πολλοί άνθρωποι ανησυχούν για την λήψη αυτής της κατηγορίας φαρμάκων. “Γενικά, υπάρχει κατά καιρούς μια υπερβολή σχετικά με τους κινδύνους των στατινών”, λέει ο δρ. Seth Martin, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins και διευθυντής του Κέντρου Προηγμένων Διαταραχών Λιπιδίων. “Οι στατίνες έχουν ένα σταθερό ιστορικό. Κατά την παρακολούθηση ατόμων που λαμβάνουν στατίνες για δεκαετίες, ανακαλύψαμε ότι είναι ασφαλείς και οι περισσότεροι άνθρωποι τις ανέχονται καλά χωρίς κανένα πρόβλημα. Ωστόσο, κάποιες οι παρανοήσεις εξακολουθούν να υφίστανται”.
Μύθος #1: Οι στατίνες οδηγούν ξαφνικά σε διαβήτη
Τι ισχύει πραγματικά: Σε κλινικές δοκιμές, οι στατίνες φαίνεται να επιταχύνουν τη διάγνωση του διαβήτη σε ενήλικες, επειδή προκαλούν μια ελαφρά αύξηση του σακχάρου στο αίμα. Ωστόσο, οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αυτή την παρενέργεια έχουν ήδη υψηλότερο από το κανονικό σάκχαρο στο αίμα ή προδιαβήτη, εξηγεί ο δρ. Martin. Για εκείνους που είναι οριακά διαβητικοί, η ήπια αύξηση του σακχάρου στο αίμα μπορεί να οδηγήσει σε διάγνωση διαβήτη περίπου πέντε εβδομάδες νωρίτερα.
Η έρευνα δείχνει ότι οι στατίνες δεν προκαλούν διαβήτη σε κάποιον που δεν πλησιάζει ήδη τη διάγνωση του διαβήτη. “Επιπλέον, τα οφέλη από την μείωση των καρδιακών συμβάντων σε κάποιον που έχει προδιαβήτη ή είναι διαβητικός υπερτερεί κατά πολύ της ήπιας αύξησης που μπορεί να συμβεί στο σάκχαρό του”, λέει ο δρ. Martin.
Μύθος #2: Οι στατίνες συχνά προκαλούν απώλεια μνήμης
Τι ισχύει πραγματικά: Το 2012, ο FDA άλλαξε τις ετικέτες στις ΗΠΑ των φαρμάκων των στατινών για να συμπεριλάβει πληροφορίες ότι ορισμένοι άνθρωποι είχαν βιώσει απώλεια μνήμης και σύγχυση κατά την λήψη των φαρμάκων.
“Δυστυχώς, αυτή η αλλαγή βασίστηκε σε κάποιες μελέτες και στοιχεία κακής ποιότητας”, εξηγεί ο δρ. Martin. Οι άνθρωποι ανησυχούσαν πολύ ότι τα χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης θα μπορούσαν να επηρεάσουν την λειτουργία του εγκεφάλου. Αλλά στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλος παράγει τη δική του χοληστερόλη. Δεν εξαρτάται από τη χοληστερόλη στο αίμα.
“Οι συνάδελφοί μου και εγώ στο Johns Hopkins ερευνήσαμε ειδικά το θέμα των στατινών που επηρεάζουν τη γνωστική δυσλειτουργία ή την άνοια. Εξετάσαμε όλες τις μελέτες που είχαν γίνει και διαπιστώσαμε, ότι οι πιο αυστηρές μελέτες δείχνουν, ότι οι στατίνες συνήθως δεν προκαλούν απώλεια μνήμης. Αν μη τι άλλο, η μακροχρόνια χρήση στατινών μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση στον εγκέφαλο, καθώς βοηθούν στην πρόληψη των εγκεφαλικών και προστατεύουν την υγεία των αρτηριών στον εγκέφαλο”.
Μύθος #3: Όποιος παίρνει στατίνες μπορεί να πάθει καταρράκτη στα μάτια
Τι ισχύει πραγματικά: Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί να υπάρχει σχέση μεταξύ των στατινών και του αυξημένου κινδύνου εμφάνισης καταρράκτη. Ωστόσο, αυτές οι έρευνες είτε έχουν διεξαχθεί σε ζώα είτε σε λιγότερο αυστηρές μελέτες.
Τα καλύτερα στοιχεία που έχουμε προέρχονται από υψηλής ποιότητας κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, οι οποίες έδειξαν ότι οι στατίνες δεν αυξάνουν τον κίνδυνο σχηματισμού καταρράκτη, αναφέρει ο δρ. Martin. Μάλιστα, ορισμένες μελέτες πραγματοποίησαν ακόμη και οφθαλμικές εξετάσεις σε άτομα με την πάροδο του χρόνου και δεν έδειξαν διαφορά στην υγεία των ματιών μεταξύ αυτών που έπαιρναν και δεν έπαιρναν στατίνες.
Συμπέρασμα
Τα ιατρικά συμπεράσματα και οι οδηγίες δεν γράφονται με βάση μόνο μια μελέτη που προκαλεί θόρυβο, λέει ο δρ. Martin, αλλά εξετάζοντας πολλές μελέτες για να δείτε όλες τις πληροφορίες. “Υπάρχουν πολυάριθμες μελέτες για τις στατίνες, επειδή υπάρχουν εδώ και πολύ καιρό και χρησιμοποιούνται από μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Μερικές από τις μελέτες δεν είναι τόσο επιστημονικά αυστηρές όσο άλλες. Το σημαντικό είναι να εξετάσετε τα ισχυρότερα στοιχεία και να μιλήσετε με τον γιατρό σας για τυχόν ανησυχίες που μπορεί να έχετε», κατάληξε ο ίδιος.