Προβληματισμό προκαλεί τώρα το καλοκαίρι στους πάσχοντες από αιμορροϊδοπάθεια εάν η κολύμβηση στη θάλασσα ή στην πισίνα λειτουργεί ευεργετικά ή μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματά τους. Ως άσκηση είναι γνωστό ότι ωφελεί το σώμα με αμέτρητους τρόπους: βελτιώνει τη ροή του αίματος και το καρδιαγγειακό σύστημα, μειώνει την αρτηριακή πίεση, τονώνει την ψυχολογία μέσω της έκκρισης ενδορφινών, καίει θερμίδες και σμιλεύει το σώμα. Ενδείκνυται, όμως, για όσους ταλαιπωρούνται από τις αιμορροΐδες τους ή πρέπει να αποφεύγεται για να μην προκαλέσει περαιτέρω προβλήματα;
«Οι αιμορροΐδες μπορεί να είναι επώδυνες και να προκαλούν κνησμό, ενίοτε αιμορραγία και να κάνουν τον ασθενή να νιώθει άβολα. Ωστόσο, το πρόβλημα δεν είναι τόσο σοβαρό που να επιβάλλει αυστηρούς περιορισμούς, ούτε δραματικές αλλαγές στη ζωή του. Η κίνηση του σώματος είναι πολύ ευεργετική, με το περπάτημα, το αερόμπικ και τη γιόγκα να θεωρούνται από τα καλύτερα είδη γυμναστικής. Τώρα το καλοκαίρι όμως που όλοι ξεχύνονται στις παραλίες αναζητώντας δροσιά, χαλάρωση και διασκέδαση, το κολύμπι μπορεί να αντικαταστήσει τα άλλα είδη γυμναστικής, καθώς αποτελεί την ιδανικότερη άσκηση για τους πάσχοντες από αιμορροΐδες», καθησυχάζει ο Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος, ιδρυτικό μέλος και πρώτος Πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής, Ερευνητής & Διδάσκων στο εργαστήριο Βιοπληροφορικής & ανθρώπινης ηλεκτροφυσιολογίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο (www.axiarchos.gr).
Αυτό συμβαίνει γιατί η κολύμβηση αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος και τονώνει τους μυς σε ολόκληρο το σώμα. Στην ορθοπρωκτική περιοχή είναι πολύ δύσκολο να βελτιωθεί όμως και αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο οι αιμορροΐδες επιδεινώνονται εύκολα και είναι δύσκολο να θεραπευτούν χωρίς παρεμβάσεις. Αλλά η κολύμβηση είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη στα άτομα που πάσχουν από αιμορροΐδες, οι οποίες είναι ουσιαστικά πρησμένες φλέβες με κακή κυκλοφορία του αίματος. Όση ώρα κολυμπάει κάποιος, η κυκλοφορία του αίματος αυξάνεται και μεταφέρεται περισσότερο οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά σε όλες τις αρτηρίες, τις φλέβες και τα αγγεία του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της ορθοπρωκτικής περιοχής, με συνέπεια τη μείωση της σοβαρότητας των συμπτωμάτων των αιμορροΐδων. Επιπλέον, το νερό είναι γενικά καταπραϋντικό και έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Μελέτες έχουν δείξει ότι η υδροθεραπεία χρησιμοποιείται ευρέως για τη βελτίωση διαφόρων παθήσεων, μεταξύ των οποίων και διαταραχές της ορθοπρωκτικής περιοχής (π.χ. λουτρά sitz). Το κρύο νερό μειώνει το οίδημα, ενώ το θαλασσινό νερό προάγει την επούλωση των αιμορροΐδων, καθώς το αλάτι είναι ένα εξαιρετικό φυσικό αντισηπτικό και απολυμαντικό.
Δεν προσφέρουν, ωστόσο, όλα τα στυλ κολύμβησης τα ίδια αποτελέσματα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει κάποιος περιορισμός. Ιδανικότερο θεωρείται το πρόσθιο, λόγω της λιγότερης τριβής στην περινεϊκή περιοχή και γι’ αυτό είναι καλύτερο να επιλέγεται όταν οι αιμορροΐδες βρίσκονται σε έξαρση.
Το κολύμπι στις πισίνες, όμως, είναι το ίδιο ασφαλές και ωφέλιμο; «Εξαρτάται», λέει ο Δ/ντής Χειρουργικής Κλινικής Ομίλου Ιατρικό, Ιατρικό Περιστερίου, Δρ. Ξιάρχος. «Κανονικά δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, εφόσον το νερό της πισίνας χλωριώνεται επαρκώς, αλλά όχι υπερβολικά. Εάν η αραίωση του χλωρίου είναι μεγάλη, ο ασθενής δεν βιώνει αίσθηση καύσου, όπως θα ήταν το αναμενόμενο. Ούτε κίνδυνος μόλυνσης υπάρχει, αφού το χλώριο δρα ως απολυμαντικό. Εξυπακούεται, βέβαια, ότι εάν το νερό είναι θολό (πράγμα που σημαίνει ότι έχουν αναπτυχθεί βακτήρια) απαγορεύεται να κολυμπήσει.
Ωστόσο, όταν ο ασθενής διανύει μια περίοδο που η αιμορροϊδοπάθειά του βρίσκεται σε οξεία κατάσταση, τότε καλύτερα να αποφύγει το κολύμπι σε πισίνα. Η τριβή στην πρωκτική περιοχή λόγω της κίνησης μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία. Σε αυτήν την περίπτωση το χλώριο θα είναι ερεθιστικό και θα προκαλέσει δυσφορία.
Ταυτόχρονα με την προστασία των ασθενών πρέπει να δίνεται προσοχή και στην υγεία των άλλων κολυμβητών. Παρότι οι κανόνες υγιεινής πρέπει να τηρούνται από κάθε χρήστη της πισίνας, ο πάσχων από αιμορροΐδες πρέπει να είναι διπλά σχολαστικός όταν κάνει ντους, ώστε να απομακρυνθεί κάθε ίχνος από κόπρανα, αίμα ή βλέννα, δεδομένης της δυσκολίας που αντιμετωπίζουν να καθαρίσουν απόλυτα την περιοχή όσοι έχουν εξωτερικές αιμορροΐδες».
Σχολαστικά πρέπει να πλένεται η περιπρωκτική περιοχή και μετά την κολύμβηση, είτε στη θάλασσα είτε στην πισίνα, γιατί η εφίδρωση, το χλώριο και το αλάτι μπορεί να ερεθίσουν την περιοχή. Προσοχή όμως στη χρήση του σαπουνιού, καθώς αυτό αφαιρεί τα φυσικά έλαια και στεγνώνει το δέρμα, καθιστώντας τα συμπτώματα χειρότερα. «Ιδανικά, θα πρέπει ο πάσχων να ξεπλένεται καλά και συχνά με νερό, αλλά να αποφεύγει το σαπούνι», τονίζει ο Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος και καταλήγει: «Στις διακοπές, λόγω της αλλαγής των συνθηκών και της διατροφής, οι αιμορροΐδες επιδεινώνονται. Οι ασθενείς θα πρέπει να μην αλλάζουν το διαιτολόγιό τους, το οποίο πρέπει να είναι πλούσιο σε νερό και σε φυτικές ίνες και πτωχό σε κρέας και γαλακτοκομικά, προκειμένου να αποφύγουν τη δυσκοιλιότητα και να έχουν φυσιολογικές κενώσεις. Για όσους τα συμπτώματα είναι πολύ ενοχλητικά, θα ήταν προτιμότερο να προχωρήσουν σε χειρουργική θεραπεία, ακόμα και προτού φύγουν για διακοπές. Εξάλλου, πρόκειται για μια πολύ σύντομη διαδικασία, απολύτως ασφαλή, που απαλλάσσει από τις αιμορροΐδες σε ελάχιστα λεπτά. Έτσι, θα μπορούν να απολαύσουν τις διακοπές, τη θάλασσα, το ποδήλατο και εν γένει κάθε δραστηριότητα που σε διαφορετική περίπτωση θα είναι δύσκολο να χαρούν».